AI News
  • Башкы бет
  • Ата-Энелерге
  • Карьера
  • Лайфстайл
  • Окурман баяны
  • Ден-Соолук
  • Укугуңду бил
Жыйынтык жок
Баардык жыйынтыктарды көрүү
AI News
  • Башкы бет
  • Ата-Энелерге
  • Карьера
  • Лайфстайл
  • Окурман баяны
  • Ден-Соолук
  • Укугуңду бил
Жыйынтык жок
Баардык жыйынтыктарды көрүү
AI News
Жыйынтык жок
Баардык жыйынтыктарды көрүү
Сөз чебери Алдаш Белек уулу

Сөз чебери Алдаш Белек уулу

17 ноября, 2025
Окуу убактысы: 1 мин окуу
585
БӨЛҮШТҮ
3.2k
КАРООЛОР
ChatGPT бул макала боюнча эмне дейт?Facebook бөлүшүү

Улуу Октябрь революциясына чейин жашаган, ырлары жана айткандары белгилүү болгон кыргыз акындарынын саны 50-60ка барат. Бирок булардын көбү туралуу маалыматтар толук эмес. Ырлары белгилүү болсо, өмүр баяны туралуу маалыматтар жупуну.

Мына ушундай кеңири коомчулукка азыраак белгилүү болгон таланттардын катарында Алдаш Белек уулун, Шапак Алдаш уулун жана Шералы Шапак уулун кошууга болот. Булар туралуу маалыматты белгилүү адабиятчы жана илимпоз Зияш Бектенов иликтеген. Анын ирээтке салган материалдарына караганда, Алдаш Белек уулу болжол менен 1720-жылы туулуп, 1780-жылы дүйнөдөн кайткан.

Алдаштын санаты

Жакшыдан жаман туулат,

Бир аяк ашка алгысыз.

Жамандан жакшы туулат,

Адам айтса кангысыз.

Кулдан акылман чыкса,

Төргө олтургузуп бий шайла.

Тектүүдөн жаман чыкса,

Төрдөн кууп тышка айда.

Балалуу катынга камчы көтөргөн эркек акмак,

Балапанын ээрчиткен казга кушун шилтеген мүнүшкөр акмак.

Кыз-бала ата-энеге беш күндүк конок.

Кыз бала бойго жеткенче-

Тойдо торко кийгизип,

Көчкөндө жорого мингизип,

Эркелетип багыш керек.

Алдаштын алты уулунун эң туну-Шапак. Ал болжол менен 1740-жылы туулуп, 1810-жылы дүйнөдөн кайткан. Ооздон-оозго айтылган сөзгө караганда Шапак бойго жеткен маалда Көл айланасындагы кыргыздардын колун башкарган. Шапак башкарган элине эрдиги гана менен эмес, атасы Алдаш сыяктуу накыл сөзгө чебер болгон. Бирок анын накыл сөздөрү бизге толугу менен жеткен эмес. Колдо барына карасак, эр жүрөк, элин сүйгөн адам экени билинип турат.

Эгер калсан мал-мүлкүңөн айрылып,

Эч нерсе эмес, орду толот кайрылып.

Бирок жоодо кайратыңды жоготсоң,

Анда өзүңдү мойсогонуң жай кылып.

Шапактын картайып калганда уулу Шералыга орус менен кыргыз мамилесин түзүү аракетинде болуусун айткан экен. Шералы атасынын керээзин аткарып, 1814-жылы өзүнүн төртүнчү уулу 14 жаштагы Камчыбек менен Омск шаарына элчи болуп барат. Падышалык генерал-губернатор кыргыз элчилерине сый көрсөтүп, Камчыбектин белине аты жазылган кылыч байлашат. Маалыматтарга караганда Камчыбек ошондон кийин Омск шаарына бир канча жолу барып, Ысык-Көл кыргыздарын Россиянын букаралыгын кабылдашына чоң салымын киргизген экен.

SummarizeБөлүшүштү234

Жаңы макалалар

Кыргызстанда популярдуу жана натыйжалуу каражат топтоо ыкмалары

Кыргызстанда популярдуу жана натыйжалуу каражат топтоо ыкмалары

12 ноября, 2024
3.4k

31-октябрда бүткүл дүйнөдө, анын ичинде Кыргызстанда да Дүйнөлүк каражат топтоо күнү белгиленет. Бүткүл дүйнөлүк каражат топтоо күнүн белгилөө тарыхына быйыл 100 жыл толду. Бул күнүнүн максаты – калктын...

Балдар буллинг тууралуу коркпостон кабарлай алчу коопсуз чөйрөнү түзүү

Балдар буллинг тууралуу коркпостон кабарлай алчу коопсуз чөйрөнү түзүү

17 ноября, 2025
3.3k

Мектептеги буллинг өспүрүмдөр арасындагы зордук-зомбулуктун эң кеңири тараган түрлөрүнүн бири. "Мектеп курагындагы балдардын ден соолук жүрүм-туруму" изилдөөсүнө ылайык, Кыргызстанда сурамжылоого алынган мектеп окуучуларынын 31,8% буллингге кабылган, ал эми...

Буллинг менен эмне кылуу керек? Ата-энелер жана педагогдор үчүн кеңештер

Буллинг менен эмне кылуу керек? Ата-энелер жана педагогдор үчүн кеңештер

17 ноября, 2025
3.3k

Буллинг балдар жана өспүрүмдөрдүн жашоосунда кездешчү нерсе. Анын бар болушу чоңдордун бул көйгөйдү толук чечүүгө кудуретсиз экенин көрсөтөт. Маселени чечүү жолу - баланын толук кандуу болуп өнүгүшүн камсыздай...

Позитивдүү жана терс таасир этүүчү маскулиндиктин зомбулукка кандай тиешеси бар?

Позитивдүү жана терс таасир этүүчү маскулиндиктин зомбулукка кандай тиешеси бар?

17 ноября, 2025
3.3k

Позитивдүү маскулиндик коомдогу туруктуу жана дени сак эркектин ролдорунун маанилүүлүгүн баса белгилеп, эркек болуу эмнени билдирет деген тар жана терс ойлорду жок кылууга үндөйт. Психолог, гендер боюнча эксперт...

Кийинки макала
Колдорум калчылдап

Колдорум калчылдап

Билесиңби.kg

«Билесиңби»-жаштардын эң мыкты маалымат долбоору. Биз дени-сак жана билимдүү улуттун өсүшүнө салымыбызды кошуп, жаштардын ата-энеси жана тели-теңтуштары менен болгон мамилесин өркүндөтүүгө жардам беребиз. Алардын келечектеги ийгилигине жол көрсөтүп, үй-бүлө курууда, билим алуудагы бийиктиктерди багынтууга, мыкты карьера жасашына жардам бере алаарыбызга терең ишенебиз.

Бизге катталыңыз

Жаңы макалалар

Канткенде кызыңызды үй-бүлөлүк зордук-зомбулуктан коргой аласыз?

Канткенде кызыңызды үй-бүлөлүк зордук-зомбулуктан коргой аласыз?

17 ноября, 2025
3.3k
"Балага анын күнөөсү жок экенин айтыңыз". Ажырашууну чечкен жубайларга кеңеш

«Балага анын күнөөсү жок экенин айтыңыз». Ажырашууну чечкен жубайларга кеңеш

17 ноября, 2025
3.3k

E-mail таратууга жазылыңыз

© 2025 Bilesinbi.kg - with ❤️ ATOM.

Жыйынтык жок
Баардык жыйынтыктарды көрүү
  • Башкы бет
  • Ата-Энелерге
  • Карьера
  • Лайфстайл
  • Окурман баяны
  • Ден-Соолук
  • Укугуңду бил

© 2025 Bilesinbi.kg - with ❤️ ATOM.