Bilesinbi.kg жаштар долбоору ар бир келген суроолордун анонимдүүлүгүн сактап, тиешелүү адистерден бекер жооп алып берип келет.
Редакциябызга бир мырза кат жөнөтүп, зордуктоого кабылган аялына кантип жардам берсе болорун сурады. Окуянын чоо-жайын жана адистердин кеңешин төмөндөн окуй аласыз.
«Чек аралар жабылып экөөбүз эки жакта калдык»
Аялым экөөбүз өткөн жылы Иркутск шаарына келгенбиз. Арадан көп өтпөй келинчегим байкеси үйлөнөм дегенине байланыштуу Кыргызстанга кеткен. Андан кийин коронавирустун айынан чек аралар жабылып, мына-мына жол ачылса бирге болобуз деп жүргөнбүз.
Жакында, түнкү саат үчтө агам кызуу келип аялымды зордуктап коюптур. Келинчегимди колумдан келишинче алаксыттым, кичине болсо да жашоого аракет кылып баштады. А бул болгон окуя тууралуу эч ким эч нерсе билбейт.
Ата-энеме “экөөбүз келише албай калдык, төркүнүнө барып жашап турсун” деп айтып, үйүнө кетирдим. Ата-энем, бир тууган эжелерим жанды койбой эмне болгонун сурап жатышат. Аларга кантип айтам? Туура жол көрсөтүп жардам бериңизчи. Кыйналып кеттим, аялым да ыйлай берип кыйналды. Бул нерсени ата-энем билгени жакшыбы же ушул бойдон өз ичибизде калганы туурабы? Жол ачылса эле аялым жаныма келет.
Адистер кеңеш берет
Тамара Воронцова, психолог
Аялыңызга жана сизге терең кайгыруу менен көңүл айтам — зордук-зомбулукту баштан өткөрүү кандай жаман!
Келиңиз, эми баарын тартипке келтирели. Аялыңыз бир тууганынын үйлөнүү тоюна баратканда, өз ата-энесиникинде жашап тура алмак, бирок, сиздин ата-энеңиз алар менен жашоону талап кылган сыяктуу. Бирок, бул нерсе зарыл эмес эле, келечекте аялыңыздын укуктарын жана кызыкчылыктарын коргоого аракет кылыңыз, бул уруш-талаш жана жаракат алып келген керексиз салттардан коргойт.
Андан ары уласак. Тууган-туушкандарыңызга аялыңыз менен тил табыша албай, аны үйүнө жибергениңизди айттыңыз, мындай болбойт, келинчегиңизге дагы жаракат жана басынтуунун кереги жок. Ал байкесинин үйлөнүү тоюн даярдоого жардам бергени кетти деп айтыңыз. Же келинчегиңиз өз үй-бүлөсү менен болушу керек деңиз. Же дагы бир нерсе ойлоп табыңыз — күйөө катары өз чечимиңди жактаңыз, болбосо күйөө жана эркек эмес, кичинекей бала бойдон кала бересиз.
Эми эмне болгонун айтуу керекпи же жокпу жөнүндө сүйлөшөлү.
Эгер айтсаңыз, анда агаңыз мойнуна албай четке кагат жана бардыгы аялыңызды күнөөлөшөт: билесиз да, бизде аял ар дайым күнөөлүү. Туугандарыңыз “өзү күнөөлүү”, “өзү каалады”, “ыйлап, бакырат эле го” деген сыяктуу нерселерди айтышат. Же агаңызды коргоп, аялыңызга каршы чыгышат. Ошондой эле сизди аялыңызга каршы тукурушат! Мыйзам боюнча, аялыңыз сотко кайрылышы керек.
Аялыңыз өз үйүндө жашасын жана мүмкүн болушунча эртерээк сизге барсын. Азыр Бишкектеги Россиянын элчилигинен кезекке турса болот жана учууга мүмкүнчүлүк бар, учактар жөнөтүлүүдө.
Бул окуяны толугу менен жашыруу болбойт.
Эгерде сиздин апаңыз адекваттуу кабыл алса, ага, же тууган-туушкандарга айтуу керек. Эгер эч ким туура кабыл албашын билсеңиз, анда эч кимге айтуунун кереги жок.
Бирок, агаңыз менен сөзсүз сүйлөшүү керек, антпесе ал башкаларды зордуктоону уланта берет. Жоопко тартпоо – адамды бузат!
Албетте, агаңыз танып, окуяны эстей албай же аялыңызды күнөөлөйт — бардыгына даяр болуңуз. Бирок ага айтыңыз: Сен мени таарынттың, кантип күнөөңдөн арылууну ойлон!
Аялыңызга психолог керек, ошондо калыбына келүү тезирээк жана жеңилирээк болот. Сизге дагы.
Келинчегиңизди колдоп, жумшак жана боорукер болуңуз, азыр ал баарынан жаман болууда. Кандайдыр бир жагымдуу нерсе ойлоп табыңыз, ал жаныңызга келгенден кийин бир нерсе убада кылыңыз: белектер, жагымдуу эмоциялар ж.б.
Кыйынчылык сүйгөндөрдү ар дайым бириктирет! Жашоодо адам ар кандай сыноолорду жана кыйынчылыктарды башынан өткөрөт, алардан татыктуу өтүп, жыйынтык чыгарыш керек. Бул учурда кандай жыйынтык чыгат: үй-бүлөңүздүн, аялыңыздын, балдардын кызыкчылыгы биринчи орунда турушу зарыл. Аларды баарынан, атүгүл жакындарыңыздан коргошуңуз керек, бул жерде салт-санаалар маанилүү эмес. Келечекте уулуңузду же кызыңызды тууган-туушкандарыңызга эс алууга жибербейсиз деп үмүттөнөм. Ошондой эле аялыңызды дагы. Туура жыйынтык чыгаруу абдан маанилүү!
Убакыттын өтүшү менен баары жеңилирээк болот, ошондо баары жакшы болот!
Нурислам Раимжанов, «Справедливость» укук коргоо уюмунун юристи
Урматтуу окурман! Үй-бүлөңүздө болгон бул өкүнүчтүү окуяга терең кайгыруу менен көңүл айтам. Кылмышкер сөзсүз жоопко тартылышы керек. Кылмышты жаап-жашыруунун кереги жок, мыйзам алдында жооп берүүгө милдеттүү. “Эл эмне дейт” же тууганчылык деген нерселердин айынан көп кылмыштар жабылып калууда. Дагы бир жолу айтам, кылмышкер мыйзам алдында жоопко тартылышы керек. Тууган-уруктар эмне дейт дебей, милицияга арыз менен кайрылгыла. Ата-энеңер бул тууралуу билгени туура болот. Кылмышты жашырбагыла!
Башкы беттеги илюстративдүү сүрөт.
Бул жерден башка кызыктуу макалаларды окусаңыз болот:
Чоң атамдын контракт төлөөгө шарты жок, «окутам» деген жигитке кыздыгымды бердим
Күйөөм кызыбызга сүйгөнүнүн атын койгонун кайын эжемден уктум
Баламды кайын эжеме таштап Москвага кетсем, сууга агып чарчап калыптыр
Үйлөнөйүн десем мага жаккан кыз жоолук салынууга макул болбой койду
Жигитим «ата-энеңе акча салба» деп айлыгымды алганга шашылат
