AI News
  • Башкы бет
  • Ата-Энелерге
  • Карьера
  • Лайфстайл
  • Окурман баяны
  • Ден-Соолук
  • Укугуңду бил
Жыйынтык жок
Баардык жыйынтыктарды көрүү
AI News
  • Башкы бет
  • Ата-Энелерге
  • Карьера
  • Лайфстайл
  • Окурман баяны
  • Ден-Соолук
  • Укугуңду бил
Жыйынтык жок
Баардык жыйынтыктарды көрүү
AI News
Жыйынтык жок
Баардык жыйынтыктарды көрүү
Баланын эмгеги – эмне үчүн керек жана кандай функцияны аткарат

Баланын эмгеги – эмне үчүн керек жана кандай функцияны аткарат

17 ноября, 2025
Окуу убактысы: 1 мин окуу
585
БӨЛҮШТҮ
3.2k
КАРООЛОР
ChatGPT бул макала боюнча эмне дейт?Facebook бөлүшүү

Жаңы төрөлгөн ымыркайды колго алгандан коркосуң. Бир жерин оорутуп, алам же ыңгайсыз кармап алам деп чоочулайсың. Ал эми башындагы эмгеги жүрөгүнүн согушундай өйдө-төмөн көтөрүлүп жатканын көрүп, таптакыр эле өзүңдү жоготуп коесуң.

Bilesinbi.kg окурмандарына баланын эмгеги эмне үчун керек жана кандай функция аткара турганын айтып берүүну чечти.

Баланын башындагы эмгеги  — бул табияттын ойлоп тапкан жардамчысы.

Көрсө, баланын башында эки эмгеги болот экен: чоң жана кичи. Чоң эмгеги кайсы жерде жайгашканын бардыгыбыз билебиз (төбөсүндө). Көлөму болжол орто эсеп менен у болжол орто эсеп менен 3х2 же 2х2 см.квадрат болот. Ал эми кичи эмгеги желкесинде жайгашкан. Анын узун туурасы 1 см.квадраттан ашпайт. Кичи эмгек көпчүлүк балдарда төрөлгөндөн кийин эле катып калат.

Баланын эмгегинин негизги функциялары:

  1. Бул баш сөөктөрдүн ортосундагы табигый амортизатор. Ал наристени мүмкүн боло турган баш чайкалуулардан жана жарат алуулардан коргоп турат.
  2. Эмгек баланын баш сөөгүн кууш болушуна жардам берет. Бул төрөт процесси учурунда абдан керектүү жөндөм. Себеби, бала энесинин жыныс кынынан кыйналбай өтөт.
  3. Баш сөөктүн ички кан басымы (внутричерепное давление) көтөрүлгөндө, баланын эмгеги бир аз көөп, көтөрүлүп калат. Үй-бүлөлүк дарыгер баланын башын кармап көрүп эле коопту симптомду аныктайт.
  4. Жаңы төрөлгөн баланын мээси бир жылга чейин активдүү өсөт. Эмгеги жок болсо, мээни кармап турган сөөк, мындай күч келтирүүгө чыдабай, ажырап кетмек. Эмгектин жумшак болушу мээнин өсүшүнө жетишээрлик мейкиндик берет, жана тоскоолдук жаратпайт.
  5. Баланын дене табы көтөрүлгөн учурда эмгеги вентиляциялык система сымал, баш мээни ысып кетүүдөн коргоп, желдетип турат.
  6. Бала башы менен бир нерсени сүзүп алса, эмгеги мээсинин чайпалып калуусунан сактайт.

Баланын эмгеги качан катыйт?

Бала бир жашка чыкканга чейин эмгеги толугу менен катып калат. Эгер бул процесс бир аз эрте же тескерисинче кечирээк боло турган болсо, кооптонбогула.

Ал эми 1,5 -2 жашка чейин эмгеги катый элек болсо, анда доктурга кайрылуу керек. Бул кандайдыр бир оорунун же патологиянын белгиси болушу мүмкүн.

Баланын эмгегинин катышы энесинин кош бойлуу кезиндеги тамактануусунан көз каранды. Эгер болочок эненин күнүмдүк рационунда витаминдер, минералдык заттар жетишсиз болсо, эмгеги көптө катыйт, эгер тескерисинче ашыкча витамин ичсе баланын баш сөөгү тез катып, мээсинин толук кандуу өсүшүнө тоскоолдук жаратат. Ошондуктан, бардык дары-витаминдерди орду менен жана дарыгердин көрсөтмөсү менен гана кабыл алуу керек.

Баланын эмгегинин өтө кеч катышы

Баланын эмгегинин өтө кеч катышы, кальцийдин жетишсиздигинен кабар берет. Бул өз кезегинде рахит (итий) оорусуна себепкер болот.

Рахит олуттуу оору. Ал сөөк ткандарды жабыркатып, буту, белинин кыйшайышына алып келет. Натыйжасында, баланын басканы өзгөрүп, чачтары түшүп, өтө терчил болуп калат. Андан тышкары психикалык өнүгүүсүн да жайлатат.

Баланын эмгеги анын ден соолугунун абалын көрсөтүп турган индикатор.  

Маалымат бул жерден алынды.

Башкы беттеги сүрөт интернеттен алынды.

SummarizeБөлүшүштү234

Жаңы макалалар

Кыргызстанда популярдуу жана натыйжалуу каражат топтоо ыкмалары

Кыргызстанда популярдуу жана натыйжалуу каражат топтоо ыкмалары

12 ноября, 2024
3.3k

31-октябрда бүткүл дүйнөдө, анын ичинде Кыргызстанда да Дүйнөлүк каражат топтоо күнү белгиленет. Бүткүл дүйнөлүк каражат топтоо күнүн белгилөө тарыхына быйыл 100 жыл толду. Бул күнүнүн максаты – калктын...

Балдар буллинг тууралуу коркпостон кабарлай алчу коопсуз чөйрөнү түзүү

Балдар буллинг тууралуу коркпостон кабарлай алчу коопсуз чөйрөнү түзүү

17 ноября, 2025
3.3k

Мектептеги буллинг өспүрүмдөр арасындагы зордук-зомбулуктун эң кеңири тараган түрлөрүнүн бири. "Мектеп курагындагы балдардын ден соолук жүрүм-туруму" изилдөөсүнө ылайык, Кыргызстанда сурамжылоого алынган мектеп окуучуларынын 31,8% буллингге кабылган, ал эми...

Буллинг менен эмне кылуу керек? Ата-энелер жана педагогдор үчүн кеңештер

Буллинг менен эмне кылуу керек? Ата-энелер жана педагогдор үчүн кеңештер

17 ноября, 2025
3.3k

Буллинг балдар жана өспүрүмдөрдүн жашоосунда кездешчү нерсе. Анын бар болушу чоңдордун бул көйгөйдү толук чечүүгө кудуретсиз экенин көрсөтөт. Маселени чечүү жолу - баланын толук кандуу болуп өнүгүшүн камсыздай...

Позитивдүү жана терс таасир этүүчү маскулиндиктин зомбулукка кандай тиешеси бар?

Позитивдүү жана терс таасир этүүчү маскулиндиктин зомбулукка кандай тиешеси бар?

17 ноября, 2025
3.3k

Позитивдүү маскулиндик коомдогу туруктуу жана дени сак эркектин ролдорунун маанилүүлүгүн баса белгилеп, эркек болуу эмнени билдирет деген тар жана терс ойлорду жок кылууга үндөйт. Психолог, гендер боюнча эксперт...

Кийинки макала
Күйөөм байыгандан кийин мени таштап кетти. Уулумду да кармай албадым

Күйөөм байыгандан кийин мени таштап кетти. Уулумду да кармай албадым

Билесиңби.kg

«Билесиңби»-жаштардын эң мыкты маалымат долбоору. Биз дени-сак жана билимдүү улуттун өсүшүнө салымыбызды кошуп, жаштардын ата-энеси жана тели-теңтуштары менен болгон мамилесин өркүндөтүүгө жардам беребиз. Алардын келечектеги ийгилигине жол көрсөтүп, үй-бүлө курууда, билим алуудагы бийиктиктерди багынтууга, мыкты карьера жасашына жардам бере алаарыбызга терең ишенебиз.

Бизге катталыңыз

Жаңы макалалар

Канткенде кызыңызды үй-бүлөлүк зордук-зомбулуктан коргой аласыз?

Канткенде кызыңызды үй-бүлөлүк зордук-зомбулуктан коргой аласыз?

17 ноября, 2025
3.3k
"Балага анын күнөөсү жок экенин айтыңыз". Ажырашууну чечкен жубайларга кеңеш

«Балага анын күнөөсү жок экенин айтыңыз». Ажырашууну чечкен жубайларга кеңеш

17 ноября, 2025
3.3k

E-mail таратууга жазылыңыз

© 2025 Bilesinbi.kg - with ❤️ ATOM.

Жыйынтык жок
Баардык жыйынтыктарды көрүү
  • Башкы бет
  • Ата-Энелерге
  • Карьера
  • Лайфстайл
  • Окурман баяны
  • Ден-Соолук
  • Укугуңду бил

© 2025 Bilesinbi.kg - with ❤️ ATOM.